Burn-out lijkt dé beroepsziekte van deze tijd. Het komt waarschijnlijk steeds vaker voor omdat de snelheid van ons werk en leven sterk is toegenomen. Maar ook omdat het woord steeds vaker wordt gebruikt en nogal eens bedoelt men er uiteenlopende klachten mee.
In de volksmond wordt de term burn-out veel gebruikt om een toestand van vermoeidheid en uitputting door stress te beschrijven. Maar mensen met burn-out zelf gebruiken het woord pas wanneer ze er echt niet meer onderuit kunnen, ze voelen zich dan afgebrand, uitgeblust of emotioneel uitgeput. En deskundigen gebruiken de term alleen wanneer iemand door langdurige stress ernstig is uitgeput, tegenzin heeft om onder de mensen te komen en het vertrouwen en mensen en in zichzelf is verloren. Burn-out is namelijk weer iets anders dan aandoeningen als depressie, overspannenheid, gewone lusteloosheid, stress of chronische vermoeidheid.
Burn-out herkennen
Een burn-out kan aan de orde zijn wanneer je geregeld meerdere van de volgende symptomen ervaart: moeite met concentratie, besluiteloosheid, vergeetachtigheid, snel emotioneel of geïrriteerd, moeite met slapen, lusteloosheid, onzekerheid, minder zelfvertrouwen en cynisme ten aanzien van werk en andere mensen.
Komt het vaak voor?
Onderzoekers van het CBS en verschillende arbodiensten schatten het aantal werknemers met burn-out klachten tussen de 10 en 14%. Gelukkig hebben deze mensen niet allemaal de diagnose burn-out gekregen, maar wel hebben zij een bepaalde periode klachten ervaren die passen bij een burn-out. Hieronder vallen dus ook de mensen die ‘slechts’ gewoon overspannen zijn of ‘alleen maar’ stress hebben. Dit is natuurlijk al erg genoeg en reden om aan te pakken. Want herstellen van een gewone stress is aanzienlijk makkelijker dan herstellen van een burn-out.
Tests voor burn-out
Psychologen gebruiken de Utrechtse Burnout Schaal (UBOS) om vast te stellen of iemand een burn-out heeft. Deze test kun je alleen doen via een psycholoog. Op internet zijn ook wel andere tests beschikbaar om burn-out te meten, maar de kwaliteit hiervan is vaak niet of nauwelijks onderzocht. Voorbeelden van zulke tests staan op www.burnin.nl
Burn-out Assessment Tool (BAT)
Voor medewerkers die twijfelen aan de aard en ernst van hun klachten hebben we de Flyer energiebalans gemaakt met laagdrempelige uitleg over overspannenheid en burn-out. Medewerkers kunnen ook via onze website (gratis) de Burn-out Assessment Tool invullen; het resultaat is een inzicht in de ernst van de klachten en kans op ontstaan van burn-out.
Hulp nodig?
Wanneer je je afvraagt of jouw klachten door een burn-out komen is het zeer raadzaam contact op te nemen met je huisarts, om te vragen naar een verwijzing naar een psycholoog of psychotherapeut. Voor een burn-out geldt namelijk zeker dat voorkomen beter is dan genezen. Het herstel van een burn-out duurt immers behoorlijk lang. Het is raadzaam gevoelens van stress en ontevredenheid tijdig en adequaat aan te pakken. Uiteraard kun je daarvoor terecht bij de Werkpsycholoog!
Wouter Vrooland is Werkpsycholoog in de regio Utrecht. Bij hem en zijn collega Werkpsychologen kun je terecht voor deskundige, praktische en resultaatgerichte hulp bij vraagstukken op het gebied van functioneren, werkstress en loopbaan.
Lees ook onze blog over positieve gedachtepatronen.
